Zainteresowanie pracą u naszych zachodnich sąsiadów utrzymuje się od wielu lat na wysokim poziomie. Niemcy są jednym z największych rynków pracy na obszarze UE. Liczba Polaków, którzy zdecydowali się wyjechać do Niemiec na stałe lub ze względu na pracę sezonową, stale rośnie. Spora część polskich obywateli poszukuje więc informacji dotyczących rozliczeń podatkowych w Niemczech.
Jakie rodzaje podatków obowiązują w Niemczech? Jakie dokumenty są potrzebne, by dokonać prawidłowego i skutecznego rozliczenia z podatku w Niemczech? Poniżej prezentujemy odpowiedzi na pytania, które z pewnością nurtują niejednego Polaka decydującego się na pracę za zachodnią granicą.
Podstawowe rodzaje podatków, które Polacy pracujący w Niemczech powinni znać
Najistotniejszym podatkiem z punktu widzenia osoby pracującej w Niemczech jest podatek dochodowy od osób fizycznych (Einkommensteuer). Podatek ten obowiązuje zarówno obywateli Niemiec, jak i obcokrajowców, którzy są zatrudnieni w tym kraju.
Podatek potrącany od wynagrodzenia osiąganego przez pracowników zatrudnionych w Niemczech można podzielić na trzy składowe.
1. Podatek dochodowy od wynagrodzenia (Lohnsteuer)
Najważniejszą część stanowi podatek dochodowy od wynagrodzenia (Lohnsteuer). Każdego miesiąca odprowadzany jest z pensji pracownika przez pracodawcę. Wysokość zaliczek na podatek dochodowy wskazana jest zawsze w karcie podatkowej (Lohnsteuerbescheinigung). Pracownik powinien otrzymać ten dokument od pracodawcy na koniec roku podatkowego. Stanowi on odpowiednik polskiego dokumentu PIT-11.
Wysokość podatku dochodowego, który odprowadzany jest od wynagrodzeń do niemieckiego urzędu skarbowego Finanzamt, zależna jest od poziomu dochodów, jakie osiągane są z tytułu pracy w Niemczech.
W odróżnieniu od polskiego, niemiecki system podatkowy ustanawia podatek progresywny. Co to w praktyce oznacza dla podatnika? Wraz ze wzrostem dochodu zwiększa się stawka podatku, co oznacza, że osiągając wyższe dochody można spodziewać się wyższego ich opodatkowania.
Dokonując złożenia zeznania podatkowego rocznego w niemieckim urzędzie Finanzamt, podatnik ma możliwość odliczenia ulg, które mu przysługują. Najczęściej stosowane ulgi dotyczą dojazdów do pracy, wyjazdów do domu rodzinnego oraz dzieci będących na utrzymaniu podatnika. Zastosowanie odpowiednich odliczeń pomaga pomniejszyć wielkość dochodu podlegającego opodatkowaniu. W doborze przysługujących ulg pomogą specjaliści Platformy Rozliczeniowej, którzy od lat kompleksowo zajmują się niemieckim rozliczeniami i z chęcią wytłumaczą, w jaki sposób można skorzystać z określonych ulg.
Bardzo często zdarza się, że zaliczki na podatek dochodowy odprowadzane przez pracodawcę w danym roku były wyższe, niż kwota podatku należnego. W takiej sytuacji, pracownik może uzyskać zwrot części lub nawet całości podatku dochodowego za dany rok. O zwrot podatku można ubiegać się samodzielnie lub za pośrednictwem profesjonalnego biura zajmującego się niemieckimi rozliczeniami podatkowymi.
2. Podatek kościelny (Kirchensteuer)
Drugim elementem składającym się na podatek odprowadzany z wynagrodzenia w Niemczech jest podatek kościelny.
Każdy obywatel Polski w trakcie zgłaszania meldunku w Niemczech, zobowiązany jest do zadeklarowania swojego wyznania. Jeżeli podatnik należał w Polsce do kościoła katolickiego, to w Niemczech również będzie uznany jako członek wspólnoty Kościoła.
Niemieckie instytucje podatkowe mają możliwość zweryfikowania, czy dany pracownik z zagranicy przyjął chrzest, będący warunkiem udziału we wspólnocie katolickiej. Jeśli tak rzeczywiście było, podatnik będzie zobowiazany do płacenia podatku kościelnego, chyba, że zgłosi chęć wystąpienia z Kościoła.
Podatek kościelny stanowi najczęściej 9% podatku dochodowego. Jedynie w przypadku dwóch landów: Badenii-Wirtemergii oraz Bawarii stawka ta wynosi 8%.
Jeśli podatnik jest zobligowany do płacenia podatku kościelnego do urzędu Finanzamt, to na swojej karcie podatkowej Lohnsteuerbescheinigung w pozycji 6. może znaleźć dokładną kwotę podatku kościelnego odprowadzoną do urzędu przez pracodawcę.
3. Podatek solidarnościowy (Solidaritätszuschlag)
Podatek solidarnościowy został wprowadzony w 1991 r. w celu finansowania kosztów zjednoczenia Niemiec po upadku Muru Berlińskiego. Choć pojawiały się propozycje zniesienia podatku, funkcjonuje on do dnia dzisiejszego. Od 2021 r. Większość podatników została jednak zwolniona z obowiązku płacenia składek solidarnościowych. Spowodowane to było podwyższeniem progu wysokości podatku, do którego nie pobiera się składki solidarnościowej.
W 2024 r. podatek solidarnościowy nie jest pobierany w przypadku, gdy roczna kwota podatku dochodowego nie przekracza 18 130 euro dla jednej osoby. Jeśli natomiast mowa o małżeńtwach, próg jest dwukrotnie wyższy i wynosi 36 260 euro. Wspomniane kwoty stanowią granicę, od których będzie obowiązek odprowadzania składek solidarnościowych.
Warto zauważyć, że zarówno podatek kościelny, jak i podatek solidarnościowy są opcjonalne i nie obowiązują wszystkich cudzoziemców. Każdy podatnik ma prawo zrezygnować z płacenia podatku kościelnego, jeśli nie jest członkiem żadnego z wyznań religijnych.
Jakie dokumenty i zaświadczenia są potrzebne do skutecznego rozliczenia podatku z Finanzamt?
Aby skutecznie i efektywnie rozliczyć się z niemieckim urzędem skarbowym Finanzamt, niezbędne będzie przygotowanie kilku dokumentów i zaświadczeń, które są wymagane przy rozliczaniu podatków w Niemczech:
1. Karta podatkowa Lohnsteuerbescheinigung
Odpowiednik polskiego PIT-11 otrzymywany od niemieckiego pracodawcy. Zaświadczenie to zawiera informacje m. in. o wysokości przychodu, zaliczkach na podatek dochodowy, odprowadzonych składkach na ubezpieczenia obowiązkowe, dodatkowych świadczeniach od pracodawcy. Jest to niezbędny dokument do przeprowadzenia rozliczenia z niemieckim urzędem skarbowym.
Jeśli zdarzy się, że pracownik nie otrzyma karty podatkowej lub z jakiegoś powodu nie ma do niej dostępu, niezbędne mogą się okazać miesięczne odcinki płacowe, również otrzymywane od pracodawcy.
Najistotniejszą kwestią jest zadbanie o przygotowanie dokumentów z każdego miejsca pracy, bez pominięcia nawet najkrótszego okresu zatudnienia. Pozornie drobne różnice mogą wpływać na wynik rozliczenia, a co za tym idzie – na wysokość zwrotu lub ewentualnej dopłaty podatku.
2. Zaświadczenie o dochodach z zagranicy – UE/EOG
Nierzadko zdarza się, że pracownicy nie są zatrudnieni w Niemczech przez cały rok i przez jakiś czas osiągają dochody również w Polsce. Należy pamiętać o właściwym udokumentowaniu tych dochodów przed niemieckim urzędem skarbowym. Zaświadczeniem zawierającym informację o wysokości uzyskanych w Polsce dochodów jest dokument UE/EOG, znany także pod nazwą EU/EWR. Można pozyskać go w polskim urzędzie skarbowym i wypełniany jest na podstawie deklaracji podatkowej złożonej przez podatnika w polskim urzędzie.
3. Zaświadczenia o pobieranych zasiłkach
W Niemczech istnieje wiele różnych rodzajów zasiłków i świadczeń dla pracowników, które mają na celu zapewnić wsparcie w różnych sytuacjach życiowych. Jeśli podatnik w ciągu roku otrzymywał jeden lub więcej zasiłków i świadczeń, należy udokumentować to przed niemieckim urzędem i wykazać w rozliczeniu podatkowym kwoty otrzymywanych świadczeń.
Do najczęściej otrzymywanych zasiłków należą: zasiłek chorobowy (Krankengeld), zasiłek macierzyński (Mutterschaftsgeld), zasiłek dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld), zasiłek rodzinny (Kindergeld).
4. Dokumenty potrzebne do uzyskania ulg podatkowych
W Niemczech funkcjonuje duża liczba ulg podatkowych, z których mogą skorzystać zatrudnieni tam cudzoziemcy. Do udokumentowania każdej z ulg potrzebne są inne dokumenty. Warto mieć jednak na uwadze, by zachować potwierdzenia ponoszonych wydatków w postaci rachunków, paragonów, biletów czy umów.
Wielu podatników ponosi na co dzień koszty związane z dojazdami do pracy, noclegiem, przedszkolem lub opiekunką dla dzieci. Wszystkie te wydatki można odliczyć od podatku. Warto zachować także paragony i rachunki potwierdzające wydatki na usługi medyczne, pobyt w szpitalu czy zakup lekarstw.
Przydatne mogą być również dokumenty dotyczące ubezpieczeń prywatnych zawartych z niemieckimi instytucjami. Wśród nich można wyróżnić m. in. ubezpieczenie samochodu (KFZ) oraz ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (Haftpflichtversicherung). Ważne jest, by dokumenty zawierały konkretne daty, w których obowiązywało ubezpieczenie, a także wysokość opłacanych składek.
Podatki w Niemczech dla Polaków – uzyskaj pomoc specjalistów
Jeśli wypełniają Państwo deklarację podatkową samodzielnie, zawsze należy upewnić się, czy dokumenty są wypełnione poprawnie i kompletnie, aby uniknąć problemów z urzędem skarbowym. Jeśli potrzebują Państwo pomocy lub mają wątpliwości, zachęcamy do skorzystania z usług Platformy Rozliczeniowej. Nasi eksperci kompleksowo zadbają o Państwa rozliczenie podatku z Niemiec.